Regularna aktualizacja sterowników to podstawa sprawnego funkcjonowania komputera – to właśnie one pełnią funkcję tłumaczy między systemem operacyjnym a sprzętem. Ich aktualność wpływa na wydajność, stabilność i bezpieczeństwo całego systemu.
Regularna aktualizacja zapewnia:
-
Wyższą wydajność - producenci stale optymalizują sterowniki, co przekłada się na szybsze działanie podzespołów i płynniejszą pracę gier czy aplikacji.
-
Większą stabilność systemu - aktualizacje eliminują błędy powodujące awarie, zawieszanie się programów czy tzw. niebieskie ekrany śmierci (BSOD).
-
Lepsze bezpieczeństwo - nowe wersje sterowników usuwają luki w zabezpieczeniach, chroniąc system przed atakami i złośliwym oprogramowaniem.
-
Nowe funkcje i technologie - aktualizacje często wprowadzają obsługę nowych technologii (np. w kartach graficznych) i dodatkowe usprawnienia.
-
Zapewnienie kompatybilności - aktualne sterowniki gwarantują poprawną współpracę z najnowszymi aplikacjami, grami i systemami operacyjnymi.
Jak zaktualizować sterowniki w Windows 10 i 11?
Systemy Windows 10 i 11 oferują kilka metod aktualizacji sterowników, od w pełni zautomatyzowanych po ręczne.
Skąd pobierać sterowniki? Zalecana kolejność
Aby uniknąć problemów, warto trzymać się sprawdzonej hierarchii źródeł:
-
Dedykowane oprogramowanie producenta (GPU/Chipset): Aplikacje takie jak NVIDIA GeForce Experience, AMD Software: Adrenalin Edition czy Intel Driver & Support Assistant to najlepsze źródło dla kart graficznych i chipsetów. Zapewniają najnowsze wersje, optymalizacje dla gier i dodatkowe funkcje.
-
Strona producenta laptopa (dla laptopów): Producenci tacy jak Dell, HP, Lenovo czy Asus często modyfikują sterowniki, aby były idealnie dopasowane do konkretnego modelu i lepiej zarządzały energią. To kluczowe źródło dla użytkowników laptopów.
-
Windows Update (w tym "Aktualizacje opcjonalne"): Najbezpieczniejsza metoda dla większości pozostałych komponentów (karty sieciowe, dźwiękowe, porty USB). System sam dobiera przetestowane i certyfikowane wersje.
-
Strona producenta komponentu (w ostateczności): Jeśli powyższe metody zawiodą, można odwiedzić stronę producenta konkretnego podzespołu (np. Realtek dla audio).
Aktualizacja sterowników przez Windows Update
Windows Update to najprostszy i najbezpieczniejszy sposób aktualizacji dla przeciętnego użytkownika. Usługa automatycznie wyszukuje, pobiera i instaluje nie tylko aktualizacje systemowe, ale również sterowniki dla większości urządzeń.
Aby sprawdzić dostępne aktualizacje sterowników, otwórz aplikację Ustawienia, przejdź do sekcji Windows Update i kliknij "Sprawdź, czy są aktualizacje". System automatycznie wyszuka odpowiednie sterowniki – szczególnie przydatne po podłączeniu nowego urządzenia.
Dla bardziej selektywnego podejścia przejdź do Windows Update > Opcje zaawansowane > Aktualizacje opcjonalne. Tutaj znajdziesz listę dostępnych aktualizacji sterowników do indywidualnego wyboru. Po zaznaczeniu interesujących pozycji kliknij "Pobierz i zainstaluj".
Jeśli wolisz mieć większą kontrolę, możesz skonfigurować Windows Update tak, aby nie instalował sterowników automatycznie. Przejdź do Ustawień zaawansowanych Windows Update i dostosuj opcje według własnych preferencji. Zachowasz wtedy pełną kontrolę nad tym, co i kiedy trafia na Twój komputer.
Pamiętaj, że sterowniki w Windows Update mogą być nieco starsze, ponieważ Microsoft poddaje je dodatkowym testom kompatybilności.
Ręczna aktualizacja sterowników
Ręczna aktualizacja zapewnia pełną kontrolę nad procesem i dostęp do najnowszych wersji. Można ją przeprowadzić za pomocą Menedżera urządzeń lub pobierając sterowniki bezpośrednio ze strony producenta sprzętu.
-
Naciśnij kombinację klawiszy Windows + X i wybierz z menu "Menedżer urządzeń"
-
Znajdź urządzenie, którego sterownik chcesz zaktualizować
-
Kliknij prawym przyciskiem myszy na wybrane urządzenie
-
Wybierz opcję "Aktualizuj sterownik"
-
Wybierz jedną z dwóch opcji: automatyczne wyszukiwanie lub ręczne wskazanie lokalizacji sterownika
Najlepszym sposobem jest pobranie sterowników bezpośrednio ze strony producenta sprzętu. Firmy takie jak NVIDIA, AMD, Intel czy Dell regularnie publikują najnowsze wersje – często zawierające poprawki i optymalizacje niedostępne przez Windows Update. Na oficjalnych stronach znajdziesz narzędzia do wykrywania modelu urządzenia oraz odpowiednie sterowniki.
Po pobraniu pliku instalacyjnego uruchom go i postępuj zgodnie z instrukcjami. W przypadku niektórych sterowników (np. kart graficznych) może być wymagany restart komputera.
Ręczna aktualizacja daje również możliwość wyboru konkretnej wersji sterownika. Przydaje się, to gdy najnowsza wersja powoduje problemy z kompatybilnością lub gdy potrzebujesz specyficznej wersji do określonych zastosowań – na przykład dla starszych gier czy specjalistycznego oprogramowania.
Narzędzia do aktualizacji sterowników – czy warto z nich korzystać?
Oprócz wbudowanych funkcji Windows istnieje szereg specjalistycznych narzędzi, które ułatwiają proces aktualizacji sterowników. Programy te automatyzują wyszukiwanie, pobieranie i instalację najnowszych wersji, oszczędzając czas i wysiłek. Warto jednak podchodzić do nich z dużą ostrożnością.
Mogą one instalować nieprawidłowe, niestabilne wersje sterowników lub dołączać niechciane oprogramowanie (PUP).
Używając takich narzędzi, przestrzegaj podstawowych zasad. Zawsze pobieraj narzędzia z oficjalnych stron producentów – unikniesz złośliwego oprogramowania. Przed masową aktualizacją sterowników utwórz punkt przywracania systemu. Dzięki temu cofniesz zmiany w przypadku problemów z kompatybilnością.
Z zewnętrznych narzędzi można wyróżnić jednak bezpieczne narzędzia producentów - aplikacje takie jak NVIDIA GeForce Experience, AMD Software czy Intel Driver & Support Assistant są bezpieczne i zoptymalizowane dla konkretnego sprzętu. To jedyne narzędzia tego typu, które można polecić bez zastrzeżeń.
Aktualizacja sterowników w systemie macOS
Filozofia zarządzania sterownikami w macOS jest fundamentalnie inna niż w Windows. Dzięki temu, że Apple kontroluje zarówno sprzęt, jak i oprogramowanie, proces jest znacznie prostszy dla użytkownika.
- Wszystko w ramach aktualizacji systemu - w 99% przypadków wszystkie niezbędne sterowniki dla komponentów Twojego Maca (karty graficznej, dźwiękowej, Wi-Fi itp.) są zintegrowane bezpośrednio z aktualizacjami systemu macOS. Nie musisz ich szukać ani instalować osobno.
-
Jak aktualizować? Wystarczy regularnie instalować aktualizacje systemowe. Wejdź w Ustawienia systemowe > Ogólne > Uaktualnienia i zainstaluj dostępne pakiety.
-
Kiedy potrzebna jest ręczna instalacja? Wyjątkiem jest specjalistyczny sprzęt zewnętrzny, taki jak:
-
Profesjonalne interfejsy audio i wideo.
-
Zaawansowane drukarki lub skanery.
-
Specyficzne urządzenia peryferyjne (np. tablety graficzne). W takim przypadku sterownik należy pobrać wyłącznie z oficjalnej strony producenta danego urządzenia. Będzie on dostarczony w formie pliku .dmg lub .pkg.
Problemy po aktualizacji sterowników
Choć aktualizacja sterowników zazwyczaj przynosi korzyści, czasami może prowadzić do nieoczekiwanych problemów. Poznaj, jakie trudności mogą wystąpić i jak sobie z nimi radzić. Wiedza o możliwych problemach pomoże je szybko rozwiązać.
Najczęstsze problemy pojawiające się po aktualizacji sterowników to:
-
Niestabilność systemu – nowe sterowniki mogą powodować zawieszanie się komputera, nieoczekiwane restarty lub nawet tzw. Blue Screen of Death (BSOD).
-
Spadek wydajności – paradoksalnie, niektóre aktualizacje mogą obniżyć wydajność sprzętu, szczególnie w przypadku starszych urządzeń, dla których nowsze sterowniki nie są w pełni zoptymalizowane.
-
Problemy z kompatybilnością – zaktualizowane sterowniki mogą nie współpracować poprawnie z innymi elementami systemu lub zainstalowanym oprogramowaniem.
-
Utrata funkcjonalności – czasami aktualizacja może spowodować, że niektóre funkcje urządzenia przestaną działać lub będą działać nieprawidłowo.
-
Problemy z dźwiękiem lub obrazem – szczególnie w przypadku sterowników kart graficznych i dźwiękowych, gdzie mogą pojawić się artefakty graficzne, zniekształcenia dźwięku lub całkowity brak obrazu/dźwięku.
Kilka prostych zasad pomoże uniknąć kłopotów. Przed instalacją nowych sterowników zawsze twórz punkt przywracania systemu lub kopię zapasową. Jeśli to możliwe, sprawdzaj opinie innych użytkowników na temat konkretnej wersji sterownika. W przypadku sprzętu krytycznego dla pracy rozważ odczekanie kilku dni po wydaniu nowej wersji – da to producentowi czas na naprawienie ewentualnych błędów.
Jak przywrócić starsze wersje sterowników?
Windows oferuje wbudowane narzędzia, które upraszczają ten proces.
Aby przywrócić starszą wersję sterownika, wykonaj następujące kroki:
-
Otwórz Menedżera urządzeń (naciśnij klawisze Windows + X i wybierz odpowiednią opcję z menu)
-
Znajdź urządzenie, którego sterownik chcesz przywrócić do wcześniejszej wersji
-
Kliknij prawym przyciskiem myszy na nazwę urządzenia i wybierz opcję „Właściwości”
-
Przejdź do zakładki „Sterownik”
-
Kliknij przycisk „Przywróć sterownik”
System automatycznie odinstaluje aktualną wersję sterownika i przywróci poprzednią. Po zakończeniu procesu może być wymagany restart komputera – to zapewni pełne zastosowanie zmian.
Co zrobić, gdy opcja "Przywróć sterownik" jest niedostępna (wyszarzona)? Masz inne możliwości:
-
Ręcznie odinstalować obecny sterownik (w zakładce „Sterownik” kliknij „Odinstaluj urządzenie”)
-
Pobrać starszą, sprawdzoną wersję sterownika ze strony producenta
-
Zainstalować pobraną wersję, korzystając z opcji „Zainstaluj sterownik” lub „Aktualizuj sterownik” → „Przeglądaj mój komputer w poszukiwaniu sterowników”
Zawsze twórz przed aktualizacją punkt przywracania systemu. Pamiętaj też, że aplikacje producentów sprzętu (np. kart graficznych) często oferują własne opcje łatwego powrotu do poprzedniej wersji sterownika. Zapewnia to dodatkowe bezpieczeństwo.
Aktualizacja BIOS/UEFI i jej znaczenie
BIOS/UEFI to oprogramowanie niskopoziomowe płyty głównej. Jego aktualizacja może poprawić stabilność, kompatybilność i wydajność, ale jest procesem ryzykownym. Przerwanie go może trwale uszkodzić płytę główną. Wykonuj ją tylko wtedy, gdy jest to absolutnie konieczne (np. w celu obsługi nowego procesora) i z zachowaniem najwyższej ostrożności, zgodnie z instrukcją producenta.
Bezpieczeństwo podczas aktualizacji sterowników
Aktualizacja sterowników to proces, który wpływa na działanie komputera. Zadbaj o odpowiednie środki bezpieczeństwa. Przestrzeganie kilku zasad pomoże uniknąć potencjalnych problemów i zabezpieczy system przed niepożądanymi konsekwencjami.
-
Pobieraj sterowniki tylko z zaufanych źródeł: Korzystaj z Windows Update, oficjalnych stron producentów sprzętu (np. NVIDIA, AMD, Intel) lub dołączonych nośników. Unikaj niepewnych portali, które mogą zawierać złośliwe oprogramowanie.
-
Utwórz punkt przywracania i kopię zapasową: Zanim rozpoczniesz, zabezpiecz system i najważniejsze dane. Umożliwi to łatwe cofnięcie zmian w razie problemów.
-
Zapewnij stabilne zasilanie: Nagłe wyłączenie komputera podczas instalacji może uszkodzić system. W przypadku laptopa podłącz go do zasilacza.
-
Używaj programu antywirusowego: Aktualny antywirus może przeskanować pobierane pliki i wykryć potencjalne zagrożenia.
-
Uruchom ponownie komputer: Po instalacji zrestartuj system, nawet jeśli nie jest to wymagane. Zapewni to prawidłowe załadowanie nowych sterowników.
-
Pamiętaj o możliwości powrotu: Jeśli po aktualizacji pojawią się problemy, nie wahaj się przywrócić poprzedniej, stabilnej wersji sterownika.
Sprawdź popularne kategorie